تأثیر یک دوره برنامه ی تمرینی جابه جایی و دست کاری محور بر کاهش علائم کودکان مبتلا به اختلال توجّه/ بیش فعّالی

علیرضا بهرامی، حسن خلجی، معصومه دهقان   مقدمه و هدف: اختلال توجّه/ بیش فعّالی، یک اختلال رفتاری در کودکان است که 3 تا 7 درصد جمعیّت کودکان را درگیر می­کند. هدف تحقیق، بررسی اثر برنامه­ی تمرینی جابه­جایی و دستکاری محور بر کودکان با اختلال توجّه/ بیش فعّالی 7 تا 9 ساله شهر اراک است.  روش­شناسی: این مطالعه­ی نیمه تجربی از نوع کاربردی است که با طرح پیش آزمون _ پس­آزمون اجرا می­شود. تعداد 30 کودک مبتلا به اختلال توجّه/ بیش­فعّالی (سن 5/0±03/8 سال) انتخاب و به طور تصادفی به سه گروه برنامه­ی تمرینی جابه­جایی­محور (10 نفر)، برنامه­ی تمرینی دستکاری­محور (10 نفر) و گروه گواه (10 نفر) تقسیم می­شوند. گروه­های تمرینی به مدّت 8 هفته به تمرین می­­پردازند و برنامه­ی تمرینی شامل 2 جلسه در هفته و هر جلسه 45 دقیقه بازی است. نشانه­های اختلال توجّه/ بیش فعّالی از طریق پرسش­نامه­ی علائم مرضی کودکانcsi4) )، توسط والدین آن­ها، قبل و بعد از 8 هفته برنامه­ی تمرینی ارزیابی می­شود. به منظور تحلیل داده­ها از آزمون­های تی وابسته، تحلیل واریانس و آزمون دانکن با استفاده از نرم افزار (spss) نسخه5/16 در سطح معنا­داری (0/05≥p) استفاده می شود. یافته­ها: نتایج پژوهش نشان می­دهد که پس از 8 هفته مداخله­ی فعّالیّت بدنی بین برنامه­ی تمرینی جابه­جایی و دستکاری­محور بر بهبود علائم این اختلال، تفاوت معناداری وجود ندارد. (05/0 > p) مقایسه­ی میانگین نمرات پیش آزمون و پس آزمون در دو گروه تجربی نشان می­دهد که برنامه­های تمرینی موجب کاهش شدّت علائم اختلال توجّه/ بیش فعّالی در کودکان می­شود. (05/0 < p) در حالی که بین میانگین نمره های پیش­آزمون و پس آزمون گروه گواه، اختلاف معناداری وجود ندارد. نتیجه­گیری: با توجّه به یافته­های تحقیق می­توان دریافت که برنامه­های تمرینی جابه­جایی و دستکاری محور منجر به کاهش علائم اختلال توجّه/ بیش فعّالی می­شود.